2014.10.02_De versnellende werking van big data en ICT_660

De versnellende werking van big data en ICT

2 oktober 2014

3 minuten

Opinie Ik ben hoopvol dat na deze crisis een aantal nare eigenschappen van het projectontwikkelingsvak verdwenen zijn. Is het misschien toch nog ergens goed voor geweest. Het zou zo het prettig zijn als ontwikkelprocessen voortaan sneller gaan verlopen dan de gemiddelde doorlooptijd van 5 tot 8 jaar. Er is een aantal redenen voor optimisme.

De meeste ontwikkelprojecten zijn door de recessie stil komen te liggen als schepen in de winterse Barentszee. Elk ambitieus ontwikkelproject wordt daarom nu hartstochtelijk aan de gemeentelijke boezem gedrukt en ik heb mogen meemaken dat het onmogelijke mogelijk werd. Als je in Amsterdam je huiswerk goed hebt gedaan, kun je nu binnen 8 weken een functiewijzing van een verlaten kantoorgebouw naar woningen regelen, inclusief omgevingsvergunning.

En er is meer. De schaarse klanten die er zijn hebben haast. Wat druk zet op het te leveren werk van de toeleveranciers zoals architecten, adviseurs en aannemers. Ik heb al ervaren dat een gebouw in minder dan 3 maanden verbouwd werd, inclusief ontwerpwerk, waar voorheen 1 tot 2 jaar de regel was. Pragmatisme gaat boven de drang nog een keer, een misschien nog betere, oplossing te zoeken. Die tijd hebben we niet. En dit heeft in mijn ervaring nog niet geleid tot een vermindering van kwaliteit. Kortom, het kan wel.

Nieuwe technieken

We hebben geleerd in stapjes te denken. Klein beginnen is onder de huidige omstandigheden aantrekkelijker dan voor de grote sprong voorwaarts gaan, met veel logistieke en administratieve voorbereiding. Het is ook opvallend stil rond het buzz-word van voor de recessie: gebiedsontwikkeling. Kleine en overzichtelijke stapjes kan je beter betalen.

De meest hoopvolle en waarschijnlijk blijvende ontwikkeling vind ik de introductie van nieuwe technieken in planontwikkeling. ICT en Big Data sluipen op kousenvoeten de ontwikkelwereld binnen. Dan heb ik het niet over spreadsheets, die kenden we wel. U heeft vast wel eens van BIM gehoord, bedoeld om tekenwerk, aanbestedingen en uitvoering in de bouw te integreren en versnellen en tegelijk faalkosten te verminderen. Eenzelfde ontwikkeling zie je in de projectontwikkeling. Er is nu zoveel informatie voor handen over een locatie, dat het langdurige uitzoekwerk voorheen is teruggebracht tot een paar dagen datageneratie. Bestemmingsplannen, ondergrondse infrastructuur, hoogtekaarten, bodemsamenstelling, archeologische beperkingen, kadastrale en juridische beperkingen: het kan tegenwoordig allemaal verzameld en overzichtelijk gepresenteerd worden.

Vergezicht

Vervolgens kan met dit fundament van data vrij gemakkelijk een aantal verkavelingsvarianten worden uitgewerkt, die allemaal op hun financiële consequenties en marktrisico’s kunnen worden doorgemeten. Met die informatie in de hand wordt het uiteindelijke stedenbouwkundige ontwerpproces en bestemmingsplanprocedure aanmerkelijk verkort. Je weet simpelweg veel eerder wat je wil.

Dit staat tegenover de pre-crisis praktijk waarin we eerst de architect een mooi vergezicht lieten bedenken, om er daarna achter te komen dat in de uitvoering de beperkingen van een locatie tot complex bouwkundig puzzelwerk leidde. Het proces dat in militaire kringen ook wel wordt aangeduid met ‘aanleggen – schieten – richten’. Met de nieuwe methode is het uitzoekwerk al gebeurd en zijn de beperkingen vantevoren veel beter in kaart gebracht. Dat wil niet zeggen dat je ze niet kan wegnemen, maar dat doe je dan met meer ratio dan voorheen.

Gaming voor ontwikkelaars

Deze ontwikkeling leidt tot een andere volgorde in ontwikkelprocessen, waarbij de opdrachtgever meer huiswerk gaat doen, voordat hij adviseurs inschakelt of gemeentelijke diensten gaat lastig vallen met wilde plannen, die uiteindelijk toch weer anders worden. De software-applicaties op het gebied van datageneratie en modellenbouw (gaming voor projectontwikkelaars) is gewoon in huis toe te passen, daar is geen dure adviseur voor nodig. Het werk kan grotendeels zelf gedaan worden, inclusief het ontsluiten van de databronnen van kadaster, gemeente, etcetera. Als u weet hoe spreadsheets werken en dat weten we, kunnen we dit ook leren. Diverse jonge software-ondernemers bieden dergelijke applicaties aan.

Droomt u ook van ontwikkelprojecten die in 1 tot 2 jaar tijd van concept tot uitvoering kunnen komen? Ik ook, voorwaarde is dat u bereid bent anders te werken en de mogelijkheden van Big Data en ICT voor ontwikkelaars te ontsluiten.


Cover: ‘2014.10.02_De versnellende werking van big data en ICT_660’


Portret - Rudy Stroink

Door Rudy Stroink

Dutch Spring


Meest recent

Bord op de bouwplaats door Martin Bergsma (bron: Shutterstock)

Afwegingskader voor versnelling woningbouwplannen: zo kunnen gemeenten beter prioriteren

Gemeenten staan bol van de woningbouwambities, maar leiden onder een gebrek aan daadkracht en middelen. De juiste afwegingen maken is dan ook essentieel. Wouter Jan Verheul en Koos Seerden helpen gemeenten om toch te kunnen versnellen.

Onderzoek

24 oktober 2025

Weekoverzicht donderdag 23 oktober door Gebiedsontwikkeling.nu (bron: Gebiedsontwikkeling.nu)

Dit was de week van de frisse blikken die recht doen aan het verleden

Deze week waaide er een frisse wind door het vakgebied. De stad wordt vernieuwd vanuit het water, het dorre hout wordt gekapt en regels verdwijnen. Maar de lessen uit het verleden blijken ook nog steeds waardevol te zijn.

Weekoverzicht

23 oktober 2025

Emmerhout, Emmen door Teun van den Ende (bron: Teun van den Ende)

Erfgoed en leefbaarheid: over alledaags erfgoed in Utrecht en Emmen

Onderzoeker Teun van den Ende ging de afgelopen maanden op pad in zes steden om het antwoord te vinden op de vraag: welke rol speelt het cultureel erfgoed in de leefbaarheid van een wijk? In deze aflevering bezoekt hij Utrecht en Emmen.

Onderzoek

23 oktober 2025

Uw gastbijdrage op GO.nu: Over gastbijdragen

Uw gastbijdrage op GO.nu

Wij staan open voor bijdragen uit wetenschap en praktijk. Wij moedigen auteurs aan hun kennis en ervaring te delen.

Over gastbijdragen
Uw project toevoegen: Ga naar de GO-Projectenkaart

Uw project toevoegen

Wilt u graag een gebiedsontwikkeling toevoegen aan de GO-projectenkaart? Vul dan via onderstaande link het formulier in.

Ga naar de GO-Projectenkaart
Uw organisatie bij de SKG: Ga naar de SKG-website

Uw organisatie bij de SKG

Uw organisatie aansluiten op het netwerk van de Stichting Kennis Gebiedsontwikkeling? Neem dan contact op.

Ga naar de SKG-website
Uw bijeenkomst in de agenda: Neem contact op

Uw bijeenkomst in de agenda

U kunt uw gebiedsontwikkeling-gerelateerde evenement aankondigen via onze agenda door contact op te nemen met de redactie.

Neem contact op