2014.10.07_Nieuwe competenties en leiderschap in gebiedsontwikkeling_660

Nieuwe competenties en leiderschap in gebiedsontwikkeling

7 oktober 2014

4 minuten

Nieuws Niets is meer gesneden koek: de nieuwe realiteit in gebiedsontwikkeling vraagt om nieuwe competenties bij de stedelijke diensten, zowel bij medewerkers als bij leidinggevenden. De tijd waarin voornamelijk werd gedacht in grondexploitaties en er met één partij grote contracten werden gesloten, is immers voorbij. Ambtenaren moeten nu ‘op stap’ het gebied in en een gelijkwaardig gesprek aangaan met de betrokkenen. Maar óók buitenlandse investeerders zien te verleiden om te investeren in hun stad. Opgaven verschuiven van puur fysiek naar een mengeling met sociaal en economisch. De diversiteit van partijen is gigantisch toegenomen. De gemeente moet kortom ondernemend én empathisch aan de slag en dat vraagt om nieuwe vaardigheden in alle lagen van de organisatie. Hoe pakken de drie grote steden dit aan? Gebiedsontwikkeling.nu vroeg drie directeuren van de stedelijke diensten van Amsterdam, Rotterdam en Den Haag over de grootste verandering in gebiedsontwikkeling in hun stad en de consequenties voor medewerkers en leidinggevenden. Hieruit stelden wij een Top 3 van nieuwe competenties samen.

Lees de interviews

Top 3 van nieuwe competenties

1. Samenwerken

Was het voorheen vooral één richting communicatie en zakelijke gesprekken met professionele partijen, nu moet er worden samengewerkt met een keur aan betrokkenen in een gebied. Van voorschrijven naar samen een visie opstellen, gebaseerd op de noden van het gebied. Dat vraagt om empathie, het kunnen inleven in de belangen van de ander. Meedenken vanuit je professionele deskundigheid (en dan ook ‘nee’ durven verkopen als iets echt niet spoort met de visie). Kunnen én willen luisteren en het aangaan van een gelijkwaardig gesprek. Het is emotioneler: praten met mensen die hun droom aan het realiseren zijn is een ander gesprek dan met een projectontwikkelaar over maximale nokhoogtes. Maar ook zakelijker, op nieuwe gebieden, zoals het aantrekken van (buitenlands) investeringsvermogen. Dat vraagt om marketing skills: het gebied ‘verkopen’ door middel van flitsende campagnes. De ambtenaar moet weten wat er in een gebied speelt en zich flexibel kunnen opstellen. Dat betekent: de straat op. Creatief denken en de verbinding kunnen maken tussen opgaven en projecten. Want faciliteren alleen is niet genoeg: hij moet ook kunnen enthousiasmeren, verleiden, stimuleren en activeren. Dit alles vraagt het nodige lef én alertheid.

Wat vraagt dit van het leiderschap in de organisatie?
- Een coachend leiderschap, waarin zaken voortdurend bespreekbaar worden gemaakt en medewerkers de rust en ruimte krijgen om te leren, te experimenteren en ook fouten mogen maken
- De nieuwe visie zelf uitdragen en medewerkers laten zien waar het heen gaat, enthousiasmeren, uitdagen
- Zorgen voor een eenduidig gezicht van de overheid in het nieuwe speelveld
- Maatwerk en kleinkorreligheid kunnen implementeren in de organisatie

2. Uitvoeringsgerichtheid

Snelheid is nu cruciaal. Partijen die investeren met eigen vermogen hebben haast. De scope verschuift van de lange termijn naar de korte termijn. Vanuit de langetermijnvisie steeds heen en weer kunnen schakelen met de initiatieven die van onderop ontstaan. Geen lange stukken meer produceren, maar in sheets uitleggen wat de bedoeling is. Initiatieven mogelijk maken en plannen kunnen snel kunnen inschatten op haalbaarheid. Het eindeloze polderen rondom een plan of project is voorbij: de handelingssnelheid moet omhoog. Dat vraagt om resultaatgericht werken, onder meer in LEAN-trajecten, en het afleggen van verantwoordelijkheid over de afgesproken prestaties.

Wat vraagt dit van het leiderschap?
- Het concretiseren en behapbaar maken van problemen, zodat medewerkers een volgende stap kunnen zetten
- De capaciteit binnen de perken houden

3. Professionele opstelling

De nieuwe professional ziet toe op wat hij zelf doet: hij reflecteert op zijn werk en neemt verantwoordelijkheid. De bewoner of ondernemer staat daarbij voortdurend op zijn netvlies. Hij kijkt met een integrale blik: legt verbindingen en ziet kansen in plaats van beren op de weg. Hij mag zelfs het initiatief nemen om af te wijken van de regelgeving, in het geval deze niet overeenkomt met wat de bedoeling is. Dat vraagt om een professionele intuïtie, of onderbuikgevoel, over de belangen in het gebied.

Wat vraagt dit van het leiderschap?
- Het leiderschap ligt in de samenwerking: geef mensen de mogelijkheid om initiatief te nemen zonder van tevoren te bedenken wat er allemaal mis kan gaan
- Samen de zoektocht aan gaan en medewerkers afschermen richting de politiek

Zie ook:


Cover: ‘2014.10.07_Nieuwe competenties en leiderschap in gebiedsontwikkeling_660’


Portret - Anne Luijten

Door Anne Luijten

Voormalig hoofdredacteur van Gebiedsontwikkeling.nu


Meest recent

Winterse luchtfoto van de Zaan en de nieuwe Zaanbrug bij Wormerveer door Aerovista Luchtfotografie (bron: shutterstock)

Hoe je als woningcorporatie de opgaven en kansen effectief koppelt

Veel woningcorporaties zien woningen bouwen en verhuren al lang niet meer als enige taak; allerlei maatschappelijke opgaven vragen én hebben hun aandacht. De Zaanse corporatie Parteon zoekt de oplossingen in samenhang.

Onderzoek

17 september 2025

Luchtfoto van station Zwolle gezien vanuit het centrum door Remke Luitjes (bron: shutterstock)

Rijkssturingskompas legt basis voor nationale betrokkenheid bij grote gebiedsontwikkelingen

Het Rijk maakt aanstalten om zich weer in te zetten voor concrete gebiedsontwikkelingen. Het Rijkssturingskompas, ontwikkeld door de Stichting Kennis Gebiedsontwikkeling, moet helpen in die ambitie.

Onderzoek

16 september 2025

Ellen van Bueren Column Cover door Esther Dijkstra (bron: Esther Dijkstra)

Bestaande buurten komen er bekaaid af deze verkiezingen

Op Prinsjesdag komt columnist Ellen van Bueren met haar eigen statement, ook richting de aanstaande verkiezingen: kijk juist naar de bestaande buurten en wijken in Nederland. En verbeter daar de leefkwaliteit met groen en voorzieningen.

Opinie

16 september 2025

Uw gastbijdrage op GO.nu: Over gastbijdragen

Uw gastbijdrage op GO.nu

Wij staan open voor bijdragen uit wetenschap en praktijk. Wij moedigen auteurs aan hun kennis en ervaring te delen.

Over gastbijdragen
Uw project toevoegen: Ga naar de GO-Projectenkaart

Uw project toevoegen

Wilt u graag een gebiedsontwikkeling toevoegen aan de GO-projectenkaart? Vul dan via onderstaande link het formulier in.

Ga naar de GO-Projectenkaart
Uw organisatie bij de SKG: Ga naar de SKG-website

Uw organisatie bij de SKG

Uw organisatie aansluiten op het netwerk van de Stichting Kennis Gebiedsontwikkeling? Neem dan contact op.

Ga naar de SKG-website
Uw bijeenkomst in de agenda: Neem contact op

Uw bijeenkomst in de agenda

U kunt uw gebiedsontwikkeling-gerelateerde evenement aankondigen via onze agenda door contact op te nemen met de redactie.

Neem contact op